در این مقاله به طور کامل با روند رویش دندان دائمی آشنا خواهید شد. اگر درباره زود در آمدن یا تاخیر در رویش دندان های دائمی یا عدم رشد دندان دائمی کودکان خود سوالی دارید با خواندن این مقاله حتما به پاسخ سوال خود دست پیدا خواهید کرد و از همه مهمتر شما در این مقاله اهمیت درمان ارتودنسی دندان در اوایل کودکی را درک خواهید کرد.
در حدود سن شش سالگی، داخل استخوان فک همه ما در زیر دندان های شیری، جوانه و رویش دندان دائمی آغاز میشود. هنگامی که کودک بزرگ می شود این جوانه ها هم رشد کرده و به آرامی شروع به حرکت می کنند. در حین حرکت دندان های دائمی در نیامده، ریشه دندان های شیری هم در آستانه تحلیل قرار می گیرند و از بین می روند. در اینجا است که ما با پدیده لق شدن دندان روبرو می شویم. از زیر دندان لق شده ، دندان دائمی بیرون می زند.
ما به دندان های 1 تا 5 در هر نیم قوس فکی که جایگزین دندان های شیری می شوند دندان های دائمی جانشین می گوییم. و به این دوره هم دوره دندانی مخلتط گفته میشود. در نهایت مجموعه ای از 32 دندان دائمی جایگزین دندان های شیری می شوند. 16 دندان دائمی در فک بالا و 16 دندان دائمی در فک پایین.
دندان های دائمی به طور معمول کمی تیره تر و همیشه بزرگتر از دندان های شیری کودک می باشند. برخی از دندان های دائمی به طور مستقیم جایگزین دندان های شیری می شوند. برخی دیگر در جایی رویش می کنند که قبلا در آنجا دندانی وجود نداشته است.
به طور معمول اولین دندان دائمی در 6 یا 7 سالگی رویش می کند. این در حالی است که در محل رویش این دندان قبلا دندانی وجود نداشته است. به همین خاطر است که والدین اغلب این دندان را با دندان های شیری اشتباه گرفته و از آن مراقبت لازم را به عمل نمی آورند. این دندان دائمی در شکل ظاهری صورت و زیبایی لبخند تاثیر بسزایی دارد و سلامت آن وابسته به سلامت دیگر دندان ها می باشد.(به محض در آمدن اولین دند ان های دائمی بهتر است به یک دندانپزشک خوب یا متخصص ارتودنسی مراجعه کنید)
تعداد بسیاری از مراجعین دندانپزشکی که به متخصصان ارتودنسی معرفی می شوند در خصوص حفظ یا کشیدن همین دندانی مراجعه میکنند که در سن 6 سالگی رویش پیدا کرده است. عدم رعایت بهداشت دهان و دندان و عدم مراقبت لازم از آنها باعث شده که این دندان خراب شوند و نیازمند انواع ارتودنسی شامل ارتودنسی ثابت شوند.
در حوالی سنین 6 تا 8 سالگی چهار دندان دائمی در بالا و چهار دندان دائمی در پایین ظاهر می شوند. تا سن 12 سالگی به طور معمول باید 20 دندان شیری هر کودک جای خود را به 20 دندان دائمی جایگزین داده باشد.
به این ترتیب با احتساب:
چهار دندان دائمی که از شش سالگی در دهان کودک وجود داشته
چهار دندان آسیاب دوم که در دوازده سالگی رویش می کنند
مجموعا در سن دوازده سالگی 28 دندان در دهان کودک وجود دارد. همچنین با توجه به اختلاف اندازه ای که بین دندان های شیری و دائمی وجود دارد.
با توجه به حضور همه دندان ها در این مقطع سنی (10 تا 12)، همه این عوامل باعث شده است که این زمان دوره طلایی ارتودنسی دندان نامیده شود. (شما در این دوره میتوانید درمان ارتودنسی دو مرحله ای را آغاز کنید.)
با این وجود بهتر است که از سن 7 سالگی کودک خود را به حضور بهترین متخصص ارتودنسی در شهر خود ببرید تا بتوانید از سلامت دهان و دندان او اطمینان حاصل کنید و مشکلات احتمالی او را با انواع ارتودنسی زیر برطرف کنید:
رویش دندان ها در انسان یک فرایند بیولوژیکی و فیزیولوژیکی پویا و پیچیده ای است که در طول چند سال رخ می دهد. این فرایند شامل تشکیل دندان ها و سپس ریزش آنها در آرواره است تا زمانی که دندان ها به موقعیت نهایی و عملکرد انتهایی خود در قوس دندانی برسند.
جایگزین شدن دندان دائمی به جای دندان شیری نشان دهنده این است که به همراه رشد استخوان سر و صورت و رشد بافت های نرم اطراف دندان، تغییراتی مرتبط با این روند در داخل دهان انجام می پذیرد. به طور مثال از جمله این تغییرات می توان به تحلیل ریشه های دندان شیری برای راه دادن به دندان های دائمی اشاره کرد. در حقیقت رویش دندان یک فرایند کاملا قراردادی و متقارن است. به طور معمول در همان زمان در هر دو طرف از قوس دندانی این برنامه ریزی در زمان تنظیم شده توسط فولیکول دندانی و توسط تغییرات متعدد از بافت مانند تحلیل ریشه دندان شیری صورت می گیرد.
اولین مرحله از این فرایند در طول مرحله جنینی رخ می دهد. در پایان حدود 20 الی 25 سال بعد از آن، با رویش دندان آسیاب سوم دائم و یا دندان عقل، روند شکل گیری دندان ها در قوس دندانی به پایان می رسد.
دختران به طور کلی قبل از پسران دندان دائمی خود را در می آورند
دندان های پایین معمولا قبل از دندان های بالایی بیرون می زنند
در هر فک دندان ها به صورت قرینه رویش می کنند یکی در سمت راست و یکی در سمت چپ
دندان های شیری به نسبت دندان های دائمی از لحاظ اندازه کوچکتر و سفید تر هستند
در آمدن یا رویش دندان دائمی در فک بالا و پایین ترتیب خاصی دارد که این ترتیب به قرار زیر است:
7 تا 8 سالگی دندان پیش میانی
8 تا 9 سالگی دندان پیش کناری
11 تا 12 سالگی دندان نیش
10 تا 11 سالگی دندان آسیاب برای اولین بار در دو گوشه
10 تا 12 سالگی دندان آسیاب دوم
6 تا 7 سالگی دندان آسیاب بزرگ اول
12 تا 13 سالگی دندان آسیاب بزرگ دوم
17 تا 23 سالگی دندان آسیاب بزرگ سوم یا دندان عقل
6 تا 7 سالگی دندان پیش میانی
7 تا 8 سالگی دندان پیش کناری
9 تا 10 سالگی دندان نیش
10 تا 12 سالگی آسیاب کوچک اول
11 تا 12 سالگی آسیاب کوچک دوم
6 تا 7 سالگی آسیاب بزرگ اول
11 تا 13 سالگی آسیاب بزرگ دوم
17 تا 23 سالگی آسیاب بزرگ سوم یا دندان عقل
همانطور که در جدول بالا میبینید، دندان های دائمی در حوالی سن 6 سالگی در کودکان ظهور می کنند. در سن سیزده سالگی کودک باید در دهان خود 28 دندان داشته باشد. ظهور یک تا چهار دندان عقل یا دندان آسیاب سوم در سنین 17 الی 23 سالگی صورت خواهد گرفت. در این حال هر فردی در دهان خود دارای 32 دندان دائمی می باشد.
اختلالات رویشی اگر به موقع تشخیص داده شوند به راحتی و با صرف وقت و هزینه کمتری قابل درمان هستند و هزینه ارتودنسی برای درمانشان به مراتب کمتر خواهد بود. اما اگر این اختلالات دیر تشخیص داده شوند دندان دائمی در مسیر انحرافی خود به طور کامل رشد کرده و تثبیت خواهد شد. دندان کج شده که در مسیر اشتباه و نامناسبی رشد کرده و تثبیت شده، به حریم دندان های دیگر تجاوز میکند یا به دندان مقابل می رسد، این حالت را کراس بایت می گویند. این انحراف دیگر به خودی خود بر طرف نمی شود. و حتما به دخالت متخصص ارتودنسی و درمان اساسی نیاز دارد. که در این وضعیت هزینه ارتودنسی بسیار بییشتر از زمانی است که میتوانستید آن را درمان کنید.